Instalacja fotowoltaiczna to inwestycja – z biznesowego punktu widzenia. Celem jest budowanie niezależności energetycznej, ochrona przez wahaniami rynkowymi cen energii, oszczędności w rachunkach oraz ekologiczność podejścia. Stopa zwrotu z inwestycji w fotowoltaikę to kwestia która najmocniej interesuje inwestora. Poza nią pozostają jednak jeszcze ważne zagadnienia w zakresie księgowości – ujęcia w rachunkowych księgach oraz podatków – jak fotowoltaika wpływa na wynik podatkowy inwestora. Odpowiedź na pytanie: jak zaksięgować instalację fotowoltaiczną? Należy rozpocząć od właściwego skategoryzowania fotowoltaiki.
Czym jest instalacja fotowoltaiczna od księgowej strony?
Instalacja fotowoltaiczna to fizycznie cały zestaw urządzeń służący do wytworzenia energii elektrycznej ze źródła odnawialnego – energii słonecznej. W skład instalacji wchodzą powiązane ze sobą elementy: panele fotowoltaiczne, inwerter (falownik), konstrukcja nośna i montażowa, elementy montażowe.
Zgodnie z księgowym ujęciem aktywów rzeczowym można instalację fotowoltaiczną potraktować i zaksięgować jako aktywo trwałe, czyli tzw. środek trwały. Ważnym jest, aby spełniał wszystkie ustawowe kryteria: w przypadku bilansowego ujęcia – jest to ustawa o rachunkowości, w przypadku podatkowego – ustawa o PIT lub CIT.
Jakie są kryteria spełnienia wymogów środka trwałego przez instalację fotowoltaiczną?
Najogólniej rzecz ujmując, instalacja fotowoltaiczna, która:
- stanowi zasób kontrolowany przez jednostkę;
- jest kompletna i zdatna do użytku;
- przeznaczona jest na potrzeby jednostki;
- przewidywany okres jej użyteczności ekonomicznej przekracza 1 rok,
księgowana jest, jako środek trwały i ujmowana w bilansie firmy w pozycji Aktywa Trwałe. Pamiętajmy, że instalacja fotowoltaiczna stanowi podatkowy środek trwały wówczas, gdy stanowi własność lub współwłasność jednostki (nie ma tu sformułowania „kontrolowane” jak w rachunkowości.
Jak zaksięgować instalację fotowoltaiczną? Czym się kierować w jej właściwym zaszeregowaniu?
Księgując instalację fotowoltaiczną, jako środek trwały należy jej zakup ująć następująco:
- DT Konto „Rozliczenie zakupu”
DT Konto „VAT naliczony”
CT Konto „Zobowiązanie wobec dostawcy” – FV za nabycie czy montaż instalacji fotowoltaicznej
- DT Konto Środek Trwały
CT Konto „Rozliczenie zakupu” – dokument OT, przyjęcie instalacji fotowoltaicznej, jako środek trwały do użytkowania.
O tym czym instalacja fotowoltaiczna będzie księgowana, jako odrębny obiekt inwentarzowy, czy będzie stanowiła modernizację i zwiększenie wartości nieruchomości, na której została posadowiona, decyduje sposób jej montażu i powiązanie z nieruchomością. Jeśli jest trwałe, konstrukcyjnie związana z budynkiem, wówczas nakłady na fotowoltaikę zwiększają jego wartość.
Jeśli mamy do czynienia z farmą fotowoltaiczną zawsze księgujemy grunt odrębnie, panele fotowoltaiczne również odrębnie, jako środek trwały (urządzenia) i same elementy konstrukcyjne posadowione na działce – jako nieruchomość: budowla.
Jakie KŚT należy przypisać do instalacji fotowoltaicznej?
W przypadku podatkowego ujęcia instalacji fotowoltaicznej, należy pamiętać o Polskiej Klasyfikacji Rodzajowej Środków Trwałych (w skrócie: KŚT). Właściwy dobór rodzaju KŚT pozwala przyporządkować instalacji fotowoltaicznej maksymalną stawkę amortyzacji podatkowej. Na podstawie szeregu interpretacji przyjmuje się, iż instalacja fotowoltaiczna to zazwyczaj rodzaj 669 KŚT, czyli „Pozostałe urządzenia nieprzemysłowe”. Maksymalna stawka wynosi w tym przypadku 10% w skali rocznej.
Instalacja fotowoltaiczna a koszty firmy – co księgujemy?
W przypadku instalacji fotowoltaicznej kosztem podatkowym firmy jest:
- amortyzacja instalacji fotowoltaicznej;
- rata finansowa – w przypadku finansowania dłużnego, np.: leasingiem operacyjnym.
Dodatkowo od nakładów na fotowoltaikę, co do zasady, możemy odliczyć VAT naliczony z faktur zakupowych.